MỘT SỐ KINH NGHIỆM NUÔI CHIM YẾN PHỤNG.

So với nhiều loài chim bộ Vẹt, Yến phụng là loài chim tương đối dễ ghép cặp. Trải qua nhiều thế hệ lai tạo và nuôi nhốt, ngày nay người ta có thể dễ dàng lựa chọn bất kì màu sắc nào để ghép với nhau và cho sinh sản. Nhưng có thể nhận thấy rằng những màu sắc nguyên thủy sẽ dễ dàng bắt cặp hơn, bản năng làm cha mẹ của chim cũng cao hơn những màu lai tạo khác.
1. Nói qua về Yến phụng

Chim Yến phụng là loại chim thuộc bộ Vẹt, xuất xứ từ châu Úc, tên khoa học là Melopsittacus undulatus, được xếp vào nhóm vẹt nhỏ đuôi dài. Ngoài thiên nhiên Yến phụng là loài chim nhỏ không có khả năng chiến đấu tự vệ, cách duy nhất bảo vệ chúng khỏi sự truy đuổi của các loài chim săn mồi khác là tốc độ bay nhanh và khả năng ngụy trang cho giống với môi trường xung quanh, cụ thể là bộ lông của chúng phải có màu xanh lá cây viền nâu đen để dễ dàng lẩn vào các tán lá. Những cá thể màu vàng đôi khi cũng xuất hiện ngoài thiên nhiên, là một sự đột biến gen sắc tố, nhưng chúng nhanh chóng bị tiêu diệt vì bộ lông sặc sỡ quá lộ liễu so với đồng loại.
Một trong những điểm thu hút của Yến phụng khiến nhiều người chọn nuôi chúng là tính tình dịu dàng và khả năng làm quen đến mức thân mật và tin tưởng tuyệt đối của chúng với các thành viên trong gia đình.


Chim Yến phụng trưởng thành.
Như nhiều loài vẹt khác, mỏ Yến phụng khoằm, sắc nhọn, rất thích hợp với việc nhằn gặm các loại hạt ngũ cốc, hạt cỏ… như kê, lúa, lúa mì, hạt hướng dương, hạt yến mạch… Chúng thích ăn rau quả: xà lách, rau cải, rau muống, bắp cải, táo ngọt… thậm chí cả một lát cam vàng cũng đủ cho chú vẹt nhỏ của bạn vui tươi. Yến phụng rất thích tắm, và vì vậy, bạn hãy tạo điều kiện cho chú được tắm hàng ngày. Bạn sẽ được chiêm ngưỡng cảnh một chú chim đứng trên bồn nước nghiêng ngó, vục mỏ vào hất một chút nước lên lưng… Bạn sẽ mỉm cười khi chú ta rón rén chàm chạm ngón chân nhỏ xinh xuống nước, rồi bất ngờ nhảy tùm xuống, xù lông, nằm bẹt, đôi cánh xoãi ra đập mạnh bắn nước tung tóe ra ngoài… Tắm xong, Yến phụng thường chọn nơi có ánh nắng chan hòa mà sưỏi ấm, đôi mắt lim dim khoái trá như chàng trai chuẩn bị áo xống hò hẹn người yêu. Bộ lông được sưởi khô sẽ mượt mà sáng bóng, óng ánh sắc màu… và đẹp, và sinh động, và sặc sỡ như một đóa hoa xinh xắn…

Yến phụng con
Việc chăm sóc một chú chim nhỏ chắc chắn không đòi hỏi nhiều thời gian công sức, hơn nữa chỉ trong thời gian ngắn ngủi, loài chim đáng yêu này sẽ chinh phục được cảm tình không những của con người, mà cả đến những con vật nuôi khác trong nhà: chúng quá dễ thương, quá ngây thơ mà vẫn láu lỉnh nhanh nhẹn, vẫn tò mò dạn dĩ đúng như bản chất họ nhà vẹt. Có một chú chim Yến phụng nuôi thả tự do trong nhà, bạn nhớ hãy cẩn thận với những trang sách bìa cứng, với những chậu cây xanh… nhất định sẽ có ngày chú chim nhà ta mon men đến gặm thử đấy!
So với nhiều loài chim bộ Vẹt, Yến phụng là loài chim tương đối dễ ghép cặp. Trải qua nhiều thế hệ lai tạo và nuôi nhốt, ngày nay người ta có thể dễ dàng lựa chọn bất kì màu sắc nào để ghép với nhau và cho sinh sản. Nhưng có thể nhận thấy rằng những màu sắc nguyên thủy sẽ dễ dàng bắt cặp hơn, bản năng làm cha mẹ của chim cũng cao hơn những màu lai tạo khác.

2. Một số kinh nghiệm nuôi chim Yến phụng

Chọn lồng và mua chim 
• Chim Yến phụng thể tạng không lớn lắm, nhưng lồng nuôi nên rộng dãi để cho chúng bay nhảy thoải mái, hơn nữa, nuôi yến phụng thường nuôi một cặp nên lồng phải đủ rộng cho cặp chim vận động. Những người có kinh nghiệm nuôi Yến phụng khuyên nên chọn lồng có kích thước 80x40x40 để nuôi một cặp chim. Như thế đảm bảo chim sẽ khỏe mạnh. 

Lồng để nuôi yến phụng tập thể
• Khi đã có lồng, chúng ta có thể chọn mua một cặp yến phụng về nuôi. Trên thị trường hiện nay có nhiều cửa hàng chim cảnh bán Yến phụng với nhiều màu sắc: xanh, tím, vàng, trắng...
• Nếu bạn nuôi chơi thì chỉ cần chọn một cặp nào ưng ý, nhưng nếu nuôi sinh sản thì không nên chọn những cặp chim có bộ lông màu vàng, hoặc trắng, mắt màu đỏ, vì hai loài này có xu hướng đẻ ít hơn các loài khác. 
• Nên lựa bắt những con "tơ", tức là chim lứa mới ra. Đặc điểm nhận biết của chim tơ là mắt tròn, to, đen láy, linh hoạt, chân hồng hào, thân hình gọn gàng, chắc gọn, khi bắt trên tay thấy ít giãy giụa, ít cắn. Không nên chọn những con mà mắt có nhiều tròng trắng, chân màu xám, xù xì, thân hình mập, hay đứng xù lông, hoặc cứ bám vào vách lồng, lông đuôi không còn đủ... vì những con chim này có thể là chim già hoặc có vấn đề về sức khỏe. 
• Muốn phân biệt Yến phụng trống – mái, bạn nhìn vào mũi chim: ở chim non, mũi con trống có màu hồng tươi, còn mũi chim mái thì trắng đục như lòng trắng trứng luộc. Khi chim đã trưởng thành, ở những con trống sẫm màu (xanh lá cây, xanh dương, tím, nâu, xám…) mũi chúng chuyển sang xanh dương sẫm, còn ở những con trống màu nhạt (vàng tinh, trắng tinh, vàng bông, trắng bông-vàng, trắng pha đốm xanh, xám, tím… ) thì mũi chúng vẫn giữ màu hồng tươi như khi còn nhỏ. Chim mái trưởng thành thì mũi có màu trắng bẩn ngả nâu, màu lông nào cũng vậy.
• Nếu muốn mua một đôi chim đẻ, tốt nhất là bạn nên đến các trại chim, hỏi mua cả cặp (không nên thấy con này con kia đẹp mà đòi tách nó ra), và nhớ là chỉ mua cặp nào đang nuôi con, Yến phụng vốn khó tính, nếu mua cặp đang ấp, mình đem về nhà có thể chim sẽ bỏ ấp, và... bỏ nhau luôn.
Chăm sóc chim Yến phụng
• Sau khi mua chim về, cần phải nhẹ nhàng thả vào lồng, tránh làm chúng hoảng sợ. 
Trong lồng phải treo nhiều “đồ chơi” như vòng (để chim đánh đu), nhánh cây (để chim leo trèo). Lồng chim phải đặt nơi yên tĩnh, ít chó mèo qua lại, ít nắng chiếu trực tiếp, và không bị gió lùa, mưa hắt.
• Cho ăn: Yến phụng rất dễ nuôi, cho ăn lúa không nó cũng sống! Một số người nuôi yến phụng thường cho chim ăn kết hợp thóc (lúa) và kê, theo tỷ lệ 1:1. Khi chim sinh sản thì tăng thêm kê (tỷ lệ 1 thóc: 1,5 kê) và thỉnh thoảng cho ăn bắp non để chim nuôi con. Ngoài ra, phải cho chim ăn thêm rau xanh, như xà lách, rau muống. Khi cho chim ăn rau, bạn cần lựa và ngâm rửa kĩ thật kỹ, thậm chí kỹ cho người ăn vì chim dễ bị ngộ độc dẫn đến tiêu chảy
Giai đoạn chim chuẩn bị sinh sản cũng cần bổ sung một số khoáng chất vi lượng như Canxi, Magiê, Sắt... để chim non sau này được cứng cáp, khỏe mạnh.
• Tắm: Yến phụng rất thích tắm, (bạn cho ăn rau mà còn nước, sẽ thấy nó lao vô "tắm khô" trong... lá xà lách). Khoảng 3 ngày một lần, bạn để một dĩa nước nhỏ, có pha thêm chút muối vào lồng, để chim tắm mát, và ngừa rận mạt.
• Vệ sinh: phân Yến phụng không hôi như phân gà vịt hay cà cưỡng, nhưng cứ 2 ngày một bạn nhớ thay vỉ phân bên dưới đi, để lâu vừa mất vệ sinh vừa là nguồn gốc bệnh tật.
• Bệnh: Yến phụng dễ bị tiêu chảy nếu ăn phải thức ăn kém chất lượng hoặc nhiễm độc. Khi bị tiêu chảy phân chim có mùi rất hôi. Ngoài thị trường có nhiều nơi bán thuốc trị tiêu chảy dùng cho chim, nếu bị nhẹ thì để một hai ngày cũng tự khỏi, nhưng tốt nhất là bạn nên cẩn thận khi chuẩn bị thức ăn cho chim, rau quả trước khi cho chúng ăn phải ngâm rửa thật sạch sẽ. 
Chim nuôi sinh sản cần vệ sinh ổ đẻ thật sạch để hạn chế cho chim khỏi bị mạt cắn. Để phòng ngừa mạt bạn nên dùng ổ đẻ có máng phân, nuôi chim trong lồng sắt để hạn chế mạt. ngoài ra cũng cần lưu ý, không nuôi chim ở gần chổ nuôi gà, bồ câu để tránh mạt lan sang.
Tổng hợp
Nguồn: aquabird.com.vn